Hier gaat het om hoe de mensen met elkaar omgaan en samen werken aan een fijne omgeving, waarbij gezamenlijke normen en waarden gedragen worden. Het gaat over onderling respect, vertrouwen, waardering, samenwerking en aanspreken. Het gaat om een informele structuur die ontwikkelruimte biedt.
​
In de zorg is veelal een sterk gevoel van saamhorigheid aanwezig; je zorgt voor elkaar. Dat is een belangrijke culturele waarde in de sector. Op dit moment staat de zorg enorm onder spanning en dat zal de komende jaren niet wijzigen. De dubbele vergrijzing en de oplopende arbeidstekorten vragen om een versnelling van het invoeren van digitale zorgoplossingen. Het inzetten op een krachtig beleid, op de normen en waarden, op de inclusiviteit en waardegedreven karakter van zorg is de backbone van een organisatie. ​
Inclusiviteit
Alles binnen en buiten de organisatie is met elkaar verbonden. We betrekken elkaar actief en iedereen mag meedoen. Diversiteit gaat over 'de mix', de verschillen. Inclusiviteit gaat over hoe we met 'de mix' omgaan. Diversiteit gaat over aantallen en percentages. Inclusiviteit gaat over gedrag, waarden en spelregels.
​
​De zorg gaat in de komende jaren zo snel veranderen dat het nog belangrijker wordt om iedereen te betrekken. Er is ruimte nodig om steeds opnieuw afstemming te vinden in de gedeelde normen, waarden en belangen. Alleen dan kan je als team professionals elkaar vinden en steunen en vervolgens de cliënt en zijn of haar netwerk goed ondersteunen.
Spiegelen
De vaardigheid om naar je eigen gedrag te kijken en te onder-zoeken waarom je doet wat je doet en waar je kan verbeteren.
​
In de zorg is de werkdruk vaak zo hoog dat er weinig ruimte is voor introspectie en reflectie. Naar je eigen overtuigingen kijken, ze benoemen en vervolgens proberen deze los te laten en te vervangen voor nieuwe over-tuigingen is voor elk mens lastig. Toch zijn er in de zorg wel een aantal ingesleten patronen, zoals persoonlijke 1-op-1 zorg vrijwel altijd boven andere vormen van zorg prevaleren. Dit zal vragen om begeleiding, tijd en ruimte om inzicht te krijgen in eigen handelen en wat er hiervoor in de plaats kan komen.
Leiderschap
Een belangrijk onderwerp bij een transformatieproces is de menselijke capaciteit om zich aan te passen aan zijn omgeving. Of om ander gedrag te gaan vertonen, omdat een nieuwe situatie dat vraagt. Het stimuleren en inspireren van professionals en cliënten om verantwoordelijkheid te vergroten en regie te nemen in de veranderende omgeving is een belangrijk onderdeel van leiderschap.
​
​De informele krachten van leiderschap waarin je de grenzen aangeeft en een groep stuurt naar meer digitalisering is ontzettend moeilijk. Het ontbreken van leiderschap bij implementaties is op alle niveaus zichtbaar. Maar leiderschap is niet alleen een taak van mensen die daadwerkelijk een leidinggevende functie hebben. Veel zorgprofessionals zijn zich niet bewust van hun leiderschap, terwijl zij vaak zorg overnemen of de cliënt sturen. Als zij dat kunnen inzien en vervolgens overtuigd zijn van hun leiderschap, dan zal dit leiden tot een duurzamere implementatie.
Waarden
Dit zijn de idealen en motieven die je als organisatie, professionals en cliënten wil nastreven.
​
Wat is wenselijk en welke idealen en motieven worden gedeeld? En kunnen wij in gesprek over onze verschillen en kunnen we dan kijken of er een herijking kan plaatsvinden. Dit zijn gesprekken die niet worden gevoerd, maar vaak wel gevoeld. Je voelt vaak of je als team ergens voor gaat of dat het ja-knikken en nee-doen is. Veel van de waarden zijn ook nog eens impliciet. We hebben nog geen taal gegeven aan wat we vinden en doen, omdat we denken dat dit goed is. Deze ontwikkeling mag in de zorg nog worden aangegaan en hier kan bijvoorbeeld een herijking van het vakmanschap onderdeel van zijn.
Aanspreken
Reflectievaardigheden waarbij het gaat om het herkennen en doorbreken van patronen. Elkaar kunnen complimenteren of aanspreken op verantwoordelijk-heden, houding, gedrag en het houden aan gemaakte afspraken of verplichtingen.
​
​Als er geen veilige werkomgeving is om elkaar op een constructieve manier aan te spreken, zullen er weinig veranderingen van de grond komen. Je hebt je eigen en elkaars gevoelde commitment nodig om daadwerkelijk iets aan te kunnen pakken. Als de cultuur de implementatie van innovaties niet ondersteunt, zal dit het proces vertragen of volledig stilleggen. Medewerkers die meebewegen in de innovatie raken gemotiveerd door de collega’s die de oude werkwijzen hanteren.
Draagvlak
Het begrijpen wat de nut en nood-zaak van de verandering is en je daaraan committeren.
​
Een cruciale aspect van implementatie is het voelen van urgentie. Als dat niet wordt gevoeld, komt er geen intrinsiek gedrag. Een medewerker zal mogelijk de verwachte taken wel uitvoeren, maar met leeg gedrag. Hij doet het, omdat het moet. Je wilt juist dat het draagvlak zit op de gedeelde urgentie en het daadwerkelijk willen veranderen.